Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, kademeli normalleşme öncesi yapılan Bilim Kurulu toplantısının ardından açıklama yaptı. Bakan Koca, “Bilim Kurulu’nun gündeminde bölgelerin düşük, orta, yüksek ve çok yüksek olarak ayrım kriterleri vardı, tam kapanma gibi bir durumu şu an düşünmüyoruz” ifadelerini kullandı.
Koronavirüs Bilim Kurulu toplantısının sona ermesinin ardından kameraların geçen Sağlık Bakanı Fahrettin Koca açıklamalarda bulundu. Tam kapanmayı düşünmediklerini söyleyen Bakan Koca, aşıyla ilgili de “Aşı olduğumuz gün koruma başlamıyor, ilk aşı olduğumuz günden 42 gün sonra koruma başlıyor” dedi. Kılıçdaroğlu’nun ‘bedava aşı’ iddiasına ise “Aşı savaşının olduğu bir dünyada üretici bir firma bir ülkeye aşıyı bedava bağışlar mı? Bunun akılla izahı var mı?” yanıtını verdi.
Bakan Koca’nın açıklamalarından satır başları şöyle;
Dünya başarılı bir sınav vermedi. Ancak başarısızlığı üzerinden de salgınla mücadele etmek mümkün değil. Her ülke elindeki imkanlar nispetinde tedbirler almaya çalıştı. Biz de elimizdeki imkanları en iyi şekilde kullanmaya çalıştık.
“TOPLUM BİLİMLERİ KURULUMUZ ÖNEMLİ STRATEJİLER GELİŞTİRDİ”
Riskten koruma tedbirlerinin tedaviden kat kat üstün bir değerde olduğunu yaşayarak öğrendik. Sahne önünde Bilim Kurulumuz önemli roller üstlendi. Pek karşınıza çıkmayan Toplum Bilimleri Kurulumuz ise sahnenin gerisinde önemli stratejiler geliştirdiler.
Elbette sağlık, tedavi ve hastalıkla mücadele konularında Bilim Kurulumuz çalışmalarına bütün hızıyla devam edecek ancak artık salgının sosyal hayata etkileriyle mücadeleye de odaklanacağız.
TOPLAM 8 MİLYON DOZ AŞI YAPILDI
Bugüne kadar aşılama çalışmalarında yaklaşık 1.5 milyonu 2. doz olmak üzere 8 milyon aşı seviyesine ulaştık. Aşılama planındaki ilk aşamanın sonuna yaklaştık. Küresel düzeyde en başarılı ülkeler arasındayız.
Temin attığımız aşıya rağbet artıyor. Bu tercihimizin doğruluğunu tasdik etsek de lojistik ile ilgili tehdidi artırıyor. Deyim yerindeyse aşı kıtlığı yaşanan bir zamandayız. Aşılama programında açıklanan veriler üzerinden haklı haksız eleştiriler yapılmaktadır.
“AŞILAMADA TEDARİK VE PLANLAMA SORUNUMUZ YOK”
Zaman zaman aşılama sayısında azalma ya da artış olması tamamen lojistik gerekçelerle bilinçli olarak planlanmaktadır. Bugün aşı temin edilebilirken yarın temin edilemeyeceğinin garantisini kimse veremez. Bugün itibarıyla bir tedarik ve planlama sorunumuz yok. Birinci doz aşısını olan tüm vatandaşlarımızın ikinci doz aşıları güvence altındadır. Ancak daha güvenli olanı, kendi aşımıza sahip olmaktır.
“AŞI OLDUĞUMUZ GÜN KORUMA BAŞLAMIYOR”
Aşı olduğumuz gün koruma başlamıyor. İkinci doz aşıyı olup üzerinden 14 gün geçtikten sonra aşılanmış oluyoruz. Yani ilk aşı olduğumuz günden 42 gün sonra. Bu 42 gün kendimizi daha iyi korumak zorundayız. Ayrıca tüm nüfusumuzun en az %60’ını aşılamadan aşı güvencesini elde etmiş olmuyoruz. Aşının ilk dozunu yaptırmış olmak bizi tedbire sevk etmeli. Her geçen gün sayısı artan mutasyonlu virüse de dikkat etmeliyiz. Bazı illerimizde buna yönelik özel planlarımız var. Vaka sayılarındaki artış bazı illerimizde diğerlerinden daha geç normalleşmesine neden olabilecek.
“YERİNDE KARAR DÖNEMİ”
Geçtiğimiz haftalarda iller düzeyinde yüz bin nüfusa düşen haftalık vaka sayılarını paylaşmaya başladık ve salgın yönetiminde yerinde karar dönemine geçeceğimizi duyurmuştuk. Bu verileri her hafta paylaşmaya devam edeceğiz.
Belirttiğim parametrelere göre illerimizin risk düzeylerini düşük, orta, yüksek ve çok yüksek riskli olarak ilan edeceğiz. Alınan kabine kararlarını da kabine toplantısı sonrasında tensipleri halinde sayın Cumhurbaşkanımız açıklayacaklardır. Yerinde karar dönemiyle birlikte güvenlik güçlerimiz denetimleri artıracak.
‘BEDAVA AŞI’ İDDİASI
Dün bahsettiğim, ‘Yarın açıklayacağım’ dediğim, ülkemize bedelsiz aşı geldiğiyle ilgili bir konuda açıklamaya yapacağımı söylemiştim. Sayın Kılıçdaroğlu’nun bir açıklaması olmuştu.
Özellikle bu dönemde dünyada aşı savaşının yapıldığı bir dönemi yaşıyoruz ve ülkeler arası ticari sır olarak kalması gereken bilgilerin ifşa edildiğini görüyoruz. Ülkeler arasında bunun ilişkileri etkileyebileceğini ve ücret ve benzeri noktalarda bunun ticari sır olarak kalmasını sözleşmeye de konduğunu ve bu nedenle de fiyatı özellikle söylememiştim ama şunu ifade etmiştim: Biz aşıyı dünyadaki bütün ülkelerin aldığı fiyattan en ucuza alan ülkeyiz. Bu iddiamın halen arkasındayım. Bu, ülkeler arası karşılıklı sözleşmeyle de ticari sır olarak korunması gereken bir durumdu.
“AŞILARI EN UCUZA ALAN ÜLKEYİZ”
Rakamı söylediğimde bunun dünyadaki aşı fiyatlarından düşük olduğunu herkes biliyor olacaktı. Ama bu aşı sadece Türkiye’ye satılmıyor. Türkiye en ucuza alan ülke. Bunu aldığımız gibi biz bu dönemde bu aşıyı teminat olmadan almayacağımızı ifade etmiştim. Eğer faz-3 çalışması uygun çıkmamış olsaydı, devamında Türkiye kendi yapması gereken tetkiklerden olumlu sonuç almamış olsaydı bu aşıyı biz almamış olacaktık. Bununla ilgili teminatları dahi garantiye aldık.
KILIÇDAROĞLU’NUN İDDİASI
İddia şu: Deniyor ki, üretici firma 1 milyon doz aşı üretti ve bu 1 milyon doz aşıyı Türkiye’ye aslında bedel almadan bağışladı. Ama distribütörü olan firma ise bunu devlet malzeme ofisine, yani devlete fatura etti. Üretici firmanın bağışlamış olduğu veya bedelsiz verdiği aşıyı üretici firma fatura ederek devletten 12 milyon dolar para aldı. Aşı savaşının olduğu bir dünyada üretici bir firma bir ülkeye aşıyı bedava bağışlar mı? Bunun akılla izahı var mı?
BELGE GÖSTEREREK ANLATTI
Biz firmaya dedik ki ‘Biz sözleşmemiz gereği size vermemiz gereken bir bedel var. Bu bedeli biz ödüyoruz. Böyle bir iddia var, bu nedir?’ Firma diyor ki özetle, bu aşıyla ilgili buradaki amaç siz biden teminatı istediğiniz için biz teminatı sağlayamamıştık. Bu nakit akış yönetimini sağlamak için Sinovac firmasını da temsil eden distribütör firmasına bedelsiz olarak verdik ama biz sizden ücretini olduğu gibi aldık. Bunu üretici firma söylüyor.
Hani üretici firma bağışlamıştı? Ayrıca, bütün vergileri dahil olmak üzere, beyanı ve ödemesi de yapılmış. Vergiyle ilgili de hiçbir sorun yok. Bizim de verdiğimiz parayı.
“GÖRÜŞMEYİ SINOVAC’LA YAPTIK”
Bir diğer konu, aracı var mıydı yok muydu? Biz devlet olarak Sinovac firmasıyla bütün görüşmeleri yaptık. Bu firmanın 10 yıldan fazla süredir bir distribütörü var, tek distribütörü. Ayrıca bu distribütör, bu firmanın Türkiye’deki ayrıca yetkilisi. Genel olarak firmanın yetkilisi de firma. Hem tek distribütörü, hem tek yetkilisi firma adına. Dolayısıyla biz bütün görüşmeyi Sinovac ile yaptık. Altını çiziyorum: Hiçbir şekilde aracı firmaya bir kuruş verilmemiştir.
Türkiye olarak biz distribütörle de pazarlık yapabilirdik. Biz aşıda firmanın kendisiyle direkt yaptık. Firma ifade etmişti: Görüşmeler bizimle yapıldı, Sağlık Bakanlığı pazarlık sürecini bizimle götürdü, bu dönemde bütün ticari ilişkiyi biz sağladık. Ama distribütör temsil, lojistik vb. işleri yapmak üzere devrede olan bir firma. Bunun için biz ekstra bir ücret ödemiyoruz.
Vatandaşımızın zihni niye bulanıklaştırılıyor? Ben bu dönemde siyasi arenaya çekmek istemedim ve burada da direndim. Buna rağmen vatandaşımızın zihnini bulandırmak isteyenler var.
“ÜÇ AŞI İÇİN HALEN GÖRÜŞÜYORUZ”
Biz AstraZeneca’yla da, BioNTech’le, Sputnik’le de halen görüşüyoruz. Vatandaşımızı aşıyla buluşturmak istiyoruz. Ama biz daha erken faz-3 çalışmasına başladığımız ve sonuçlarını bildiğimiz bir aşıyla görüşmelerimizi, sözleşmelerimizi yaptık. Elinde 15 milyon aşı olan Avrupa ülkesi çok az. Peki bu aşının gelişini etkilemek için niye uğraşıyor, ülkeler arası birtakım hassas noktaları niçin kaşıyoruz?
Bana sayın muhalefet lideri açıp sorabilirdi: Böyle bir durum var, hassas olduğunu biliyoruz, bu konuyla ilgili açıklamanız var mı? Yok mu böyle bir iletişim anlayışı?
“AŞIYI UCUZA ALIYORUZ”
Bir, aşıyı ucuza alıyoruz. İki, bu aşıya erişim için her imkanı kullanıyoruz. Önümüzdeki aylar aşıya daha yoğun erişeceğimiz söyleyebilirim.
Siyasi arenaya taşımama noktasında direnmeye devam ediyor olacağım. Vatandaşımızın zihinlerini bulandırmak isteyenlere de vatandaşımıza her noktada olanın ne olduğunu açıkça izah etmeye devam ediyor olacağım.
“TAM KAPANMA DÜŞÜNMÜYORUZ”
Bugün Bilim Kurulumuzun gündeminde daha çok bölgelerin, sayın Cumhurbaşkanımızın söylediği şekliyle, yani düşük, orta, yüksek ve çok yüksek olarak ayrımının nasıl olması gerektiğini, hangi kriterlerin esas alınması gerektiği ve illerde nasıl bir kısıtlama veya açılma yapılması gerektiğini tartıştık. Tam kapanma gibi bir durumu düşünmüyoruz.